Vorig weekend - krantenartikel - om even bij stil te staan -
Als dokter werd ik plotseling ook patiënt -
Kanker is geen gevecht, je haar verliezen is echt erg – en zelfs een arts als Victoria Lavin kon zich niet voorbereiden op de gevolgen van chemotherapie.
Wie? Victoria Lavin - Oncoloog in Manchester.
Wat? Door als oncoloog borstkanker te krijgen, leer je beter te waarderen wat patiënten op hun traject ervaren.
In augustus 2017, tijdens de laatste maand van mijn zwangerschapsverlof, kreeg ik een diagnose van borstkanker. Eerst werd ik geplaagd door de herinnering aan de jonge vrouwen die ik naar huis of naar een palliatief zorgcentrum had gestuurd omdat we ze niet meer konden helpen. Gelukkig waren ze zeldzaam, maar dat zijn de patiëntes die je niet vergeet. Nu ik de ziekte zelf heb meegemaakt, weet ik wat je als patiënte ervaart – en dat zal mijn verdere loopbaan beïnvloeden. Ik heb geduld, nederigheid en dankbaarheid geleerd.
Eerst waren er de goedbedoelde clichés die ik zelf zo vaak had gebruikt: ‘Je bent dapper, je kunt ertegen vechten.’ Heus? Gisteren was ik een klinische oncologe in opleiding, een vrouw van 34, moeder van twee kinderen, en nu moet ik opeens een professionele kankervechter zijn? Ik heb mijn kanker niet als een gevecht ervaren en zal mijn patiëntes nooit meer vragen om ten strijde te trekken.
Ik heb in mijn loopbaan meer cyclussen chemotherapie voorgeschreven dan ik kan tellen, maar toch waren er nog verrassingen. Ik leerde bijvoorbeeld dat de dexamethasone die je tegen de misselijkheid krijgt, je billen doet tintelen tijdens het infuus. Subcutaan filgrastim, om de productie van witte bloedcellen te stimuleren, steekt als het recht uit de koelkast wordt ingespoten.
Brochure over pruiken
De hardste klap voor mijn ego was de ontdekking wie echt het verschil maakt voor een patiënt
De hardste klap voor mijn ego was de ontdekking wie echt het verschil maakt. Als arts die de behandeling voorschreef, had ik altijd het gevoel dat ik de hoofdrol speelde. Maar voor de patiënte is het de assistente die glimlacht als je aankomt en ervoor zorgt dat je niet te lang moet wachten. De vrijwilliger die je een kop thee brengt. De alternatieve therapeute die je reflexologie én een babbel geeft. En de verpleegster die de canule van de eerste keer goed krijgt.
In drukke klinieken besteden we vaak weinig aandacht aan haarverlies. Ik moet tot mijn schaamte bekennen dat ik een patiënte soms gewoon een brochure over pruiken meegaf. Maar dat haarverlies is wel degelijk belangrijk, het verandert heel je identiteit. Ik vreesde voor de reactie van mijn kinderen en was bang dat ik er als een slachtoffer zou uitzien. Uiteindelijk zei mijn dochter ‘Mama, je bent zo kaal als opa Pete’, en ging ze verder met haar puzzel van Disneyprinsessen. Ik werd gered door een collega die me een plaatselijke hidjabstiliste aanraadde. De kennismaking met de wereld van de tulbanden gaf me weer zelfvertrouwen, ondanks mijn radicaal andere voorkomen. Ik leek niet meer op opa Pete en het slachtoffer bleef tussen vier muren.
De rode duivel
Ik wist dat de chemotherapie slopend zou zijn. Het eerste deel van de behandeling was voorspelbaar, maar het viel niet mee om in de drie dagen dat ik niet misselijk was tijd te vinden voor het huishouden, de familie en de vrienden en om lichaamsoefeningen te doen.
De tweede helft was de behandeling die kankerbloggers ‘de rode duivel’ noemen. Vier uur na het infuus voelde ik een onweerstaanbare behoefte om te gaan liggen en te slapen. Dat had ik nog nooit meegemaakt, zo extreem moe zijn dat je ervan gaat huilen. Dat zal ik straks in de kliniek onthouden: laat toe dat de patiëntes de eerste dagen na de behandeling lief zijn voor zichzelf en verwacht niet dat ze ook maar enigszins normaal kunnen functioneren.
Na de laatste cyclus had ik nog net de tijd om te recupereren en mij op de operatie voor te bereiden. Na de ingreep was ik blij dat ik in mijn dossier een brochure over fysiotherapie vond en een uitnodiging voor een groepssessie, om te verzekeren dat ik het gebruik van mijn arm niet zou verliezen. De littekenvorming kan je arm stijf maken. Ik wou in geen geval een patiënte zijn die haar arm niet boven haar hoofd kon brengen, in de behandelpositie voor radiotherapie. Gelukkig werd de harde fysiotherapie beloond en verliep de scan voor mijn radiotherapieplanning rimpelloos.
In alle afdelingen chemotherapie en radiotherapie van het Verenigd Koninkrijk is er een symbolische bel die een patiënte laat rinkelen om het einde van haar behandeling te vieren. In de voorbije drie jaar heb ik die bel vaak gehoord en applaudisseerde ik als ik in de buurt was. Maar nu ik ze zelf heb laten rinkelen, weet ik pas echt was het betekent.
Voor mij was de bel het signaal om weer van rol te veranderen, van patiënt naar arts. Nu ik mijn terugkeer naar het werk plan, kan ik beter waarderen wat patiënten op hun traject ervaren. En begrijp ik het belang van al die toegewijde mensen in het ziekenhuis, die zo zwaar onder druk staan, en het verschil dat ze maken voor de beleving van de patiënt.
The Guardian ... See more
